Gamification (Oyunlaştırma) oyun felsefesinin ve oyun mekaniklerinin oyun dışı alanlarda motivasyonu arttırmak ve kullanıcıların problem çözme yeteneklerini geliştirmek için kullanılmasıdır.
Bu kavram için yapılan en kapsamlı ve en çok kabul gören tanım ise oyun tasarım unsurlarının oyun bağlamı dışındaki durumlarda kullanılması şeklindedir. Bu yöntem birçok farklı alanda incelenmiş ve uygulanmıştır. Bu alanlardan bazıları müşteri sadakati, eğitim, fiziksel egzersiz, dönüşüm oranı, veri kalitesi, doğru zamanlama, medya[8] ve öğrenimdir. Oyunlaştırma üzerine yapılan araştırmalar hakkındaki bir inceleme oyunlaştırma çalışmalarının büyük çoğunluğunun olumlu sonuçlar sağladığını göstermektedir.
Oyunlaştırma yaklaşımı dijital oyunlardan esinlenerek türetilen bir yapı olmasına rağmen, oyunlaştırmayı oluşturan birçok öğenin geleneksel oyunlarda da yer aldığı; dolayısıyla oyunlaştırma uygulamalarını sadece dijital ortamlarda değil, günlük hayatta yer olan birçok duruma da uygulanabildiği dikkat çeken bir noktadır. Oyunlaştırma yaklaşımı ile ilgili alanyazında birbirine çok benzeyen ve birbiriyle karıştırılan ancak prensipte birbirinden farklı kavramlar vardır. Bunlardan biri oyun tabanlı öğrenmedir (game based learning). Oyun tabanlı öğrenme çoğunlukla bir oyun ortamı içerisinde gizil veya açık öğrenmeyi sağlamaktır. Oyunlaştırma ise oyun felsefesinin oyun bağlamı dışındaki durumlarda kullanılmasıdır.
Gamification Yöntemleri
Gamification yöntemleri; insanların rekabet, başarı, statü, kendini ifade etme gibi doğal arzularını tatmin etmeye çalışır. Temel bir oyunlaştırma stratejisi de katılımcıları tamamladıkları görevler için ödüllendirmektir. Ödüllerden bazıları puanlandırma, başarım rozetleri ya da rütbelendirme, ilerleme çubuğu vb. sağlamaktır.
Oyunlaştırmada kullanılabilecek bir başka oyunsal öğe de rekabettir. Kazanılan ödülleri diğer katılımcılar tarafından görülebilir yapmak veya katılımcılar arasında liderlik sıralaması yapmak katılımcıları rekabete özendirme yollarıdır.
Oyunlaştırmada yeni kullanılmaya başlanan bir başka özellik de, oyunlaştırılmış interaktif video ile eğitim şeklindedir. Bu şekilde kullanıcılar/eğitilenler günlük hayatta karşılaşabilecekleri durumları gerçek bir film üzerinde üstelik o filmi kendileri yönlendirerek görebilme imkanına sahip olurlar. Bu şekilde her bir durum bir oyun katmanı içinde yorumlanır ve filmleştirilir. Bu seviyeler belli bir performans ölçüm sisteminde yine puanlamalar yapabilir ve bu şekilde eğitimi alan kişinin performansı izlenebilir olmaktadır. İsteğe göre oyun üzerinde puanlar ve seviyeler görüntülenebilir ve bir liderlik tablosu oluşturulabilir. Ölçümlemeler göstermektedir ki; sıradan eğitim videolarında izlenmeler 2 dakikanın altındayken bu tip oyunlaştırılmış bir interaktif videolarda katılımın 30-40 dakikalara kadar çıkmaktadır.
Bir başka oyunlaştırma yaklaşımı da hali hazırda var olan işlerin katılımcılar tarafında oyun gibi hissedilmesini sağlamaktır. Bu yaklaşımda kullanılan yöntemlerden bazıları anlamlı seçim şansı ekleme, eğitsel ekleme, mücadeleyi artırma, ve hikâyeleştirmedir.
Neden Oyunlaştırma?
Dijitalleşen ve teknolojinin günlük hayata giderek daha fazla entegre olduğu günümüzde geleneksel motivasyon yöntemlerinin geçerliliğinin kalmadığı bir süredir yayınlanan iş dünyası ve kişisel gelişim kitaplarıyla vurgulandığı gibi, yapılan bilimsel araştırmalarla da kanıtlanmaktadır. Herhangi bir unsuru oyunlaştırmak, ona karşı olan algıyı değiştirerek içsel bir tetikleme yaratıyor ve bu da onu daha cazip hale getirmektedir.
Bu kavram giderek büyüyen oyun endüstrisi ile oyun oynamanın insanlar üzerindeki gücünün artık daha net olarak ortaya çıkması ve insan motivasyonu üzerindeki etkisinin fark edilmesiyle gündeme gelmeye başlamış bir kavramdır. Bu kavram ortaya çıkmadan önce de bazı markalar bu yöntemi kullanmıştır. Bu yöntemin avantajlarının bilimsel veriler ile kanıtlanmasının ardından birçok marka için tercih edilen bir yöntem haline gelmiştir.
